+   Lây truyền cho người do ăn thịt heo hoặc thịt các động vật hoang dã sống hoặc nấu chưa chín, chứa ấu trùng giun xoắn.

+   Biểu hiện lâm sàng và độ nặng của bệnh rất đa dạng có thể từ không có triệu chứng gì đến các biểu hiện như phù mắt, nhức đầu, đau cơ, rối loạn tiêu hóa, sốt kéo dài …

+   Những trường hợp nhiễm giun xoắn số lượng lớn có thể gây ra liệt cơ, teo cơ, đặc biệt nếu ảnh hưởng đến hô hấp có thể dẫn đến suy hô hấp và tử vong.

+   Sán đầu gai sống chủ yếu ở động vật như chó mèo, người chỉ là ký chủ trung gian mang ấu trùng hoặc giun non, chúng di chuyển dưới da và trong cơ quan phủ tạng của con người để gây bệnh.

+    Người nhiễm sán đầu gai do ăn các động vật mang ấu trùng như cá, tôm, ếch, lươn, rắn … mà không được nấu chín, khi vào trong dạ dày con người, ấu trùng sán đầu gai sẽ chui qua vách dạ dày và di chuyển khắp nơi trong cơ thể.

+   Ấu trùng di chuyển, đi đến đâu sẽ tiết dịch gây viêm, hoại tử vùng đó, bệnh nhân sẽ có những cơn đau nhói, đau như xé thịt ở các cơ quan tương ứng.

+   Ấu trùng di chuyển đến da tạo thành những cục u sờ thấy, nhúc nhích dưới da thay đổi vị trí nhanh chóng, biến mất nhanh, đôi khi sưng phù và đỏ ngứa ở nhiều vùng dễ bị chẩn đoán nhầm là dị ứng da.

+   Sán có thể chui vào mắt, gan, phổi, ổ bụng …gây sưng mắt, đỏ mắt, xuất huyết trong mắt, mù mắt, đau vùng gan, viêm phổi, tràn dịch màng phổi, đau bụng, rối loạn tiêu hóa, viêm tụy cấp …

+   Nguy hiểm hơn, sán đầu gai có thể chui vào tủy sống, não, gây ói mửa, nhức đầu, rối loạn tâm thần, co giật, động kinh, liệt tứ chi và hơn nữa có thể dẫn đến tử vong.

+   Người bị nhiễm do ăn cua, cá, thực vật thủy sinh sống hoặc nấu nướng chưa chín.

+   Biểu hiện thường mơ hồ: đau bụng ở vùng gan, tiêu chảy, táo bón, ngứa, phù, vàng da, gan to cứng và đau …

+   Chẩn đoán: soi phân tìm trứng trong phân, xét nghiệm máu.

+    Người bị nhiễm do ăn thực vật thủy sinh có mang ấu trùng.

+   Nhiễm sán ít thường không có triệu chứng, nhưng nếu nhiễm sán số lượng nhiều sẽ gây đau bụng, vàng da, sốt, lạnh run, nhức đầu dữ dội, gan to, đau vùng gan.

+   Nặng hơn ấu trùng sẽ di chuyển khắp nơi trong cơ thể như tim, phổi, mắt, da … gây abcess ở những vùng đó.

+   Người bị nhiễm do ăn cua, tôm sống hoặc nấu nướng chưa chín.

+   Sống ký sinh trong khí quản, phổi.

+   Biểu hiện: đau ngực, nặng ngực, ho khạc đàm đôi khi khạc ra máu bầm thường bị chẩn đoán nhầm là lao.

+   Chẩn đoán: tìm trứng trong đàm dãi, XQ phổi, xét nghiệm máu.

+   Người bị nhiễm do ăn cá, thực vật thủy sinh sống dưới nước như rau muống, rau nhút … sống hoặc nấu nướng chưa chín.

+   Biểu hiện: đau bụng, nôn ói, tiêu chảy, suy nhược cơ thể, phù mặt và quanh mắt. Trường hợp nặng có thể gây báng bụng, phù toàn thân hoặc tắc ruột.

+   bệnh phổ biến ở những người có thói quen ăn thịt heo mang trứng hay đốt sán dãi mà nhân dân ta hay gọi là heo gạo sống hoặc nấu chưa chín.

+   Có trường hợp nhiễm sán nhưng không có biểu hiện triệu chứng gì.

+   Tuy nhiên, bệnh nhân thường sẽ bị rối loạn tiêu hóa như đau bụng, đầy bụng, khó tiêu, buồn nôn, nôn, đôi khi có thể nôn ra đốt sán.

+   Nặng hơn, bệnh nhân sẽ bị yếu cơ, sụt cân, rối loạn thần kinh, thiếu máu …

+   Chẩn đoán chắc chắn sẽ bị nhiễm sán khi tìm thấy trứng, đốt sán trong phân hoặc trong các chất do bệnh nhân ói mửa ra.

Ngoài ra, khi ăn thịt tái sống còn có thể bị nhiễm nhiều loại ký sinh trùng khác gây viêm não, viêm màng não …

Nhiễm trùng:

Ngoài những nguyên nhân gây nhiễm ký sinh trùng thường gặp, khi ăn thịt tái sống chúng ta còn có nhiều nguy cơ bị nhiễm trùng, nhiễm độc cấp tính mà thường gặp là:

+   Người nhiễm bệnh là do ăn trứng sống, thịt gà, thịt vịt, thịt heo, nghêu, sò, ốc, hến … có mang mầm bệnh lại nấu chưa chín.

+   Biểu hiện: nhức đầu, đau bụng, sốt kéo dài, rối loạn tiêu hóa, vẻ mặt nhiễm trùng nhiễm độc.

+   Bệnh gây ra nhiều biến chứng nguy hiểm có thể dẫn đến tử vong như: xuất huyết tiêu hóa, thủng ruột, viêm cơ tim, viêm màng ngoài tim, shock nhiễm trùng nhiễm độc …

+   Một trong những nguồn lây của dịch tả là do ăn các thực phẩm như cá, tôm, cua, sò, ốc … được đánh bắt ở những nguồn nước bị ô nhiễm mà không được nấu chín kỹ.

+   Biểu hiện bệnh thường từ 6 – 48 giờ sau khi ăn bệnh nhân đột ngột thấy đầy bụng, đau bụng, tiêu chảy lúc đầu còn có phân, sau đó đi xối xả toàn nước có mùi tanh, bệnh dẫn đến kiệt sức nhanh, nếu không được bù nước và điện giải kịp thời sẽ dẫn đến tử vong.

Món ăn thịt tái sống muốn thật ngon mắt, hấp dẫn thì đĩa thịt phải thật tươi, nhìn phải thật bắt mắt. Tuy nhiên, không phải bất kỳ lúc nào, bất kỳ nơi đâu cũng có sẵn thịt sống tươi ngon như vậy, vì thế đa số những nơi bán thường sử dụng nhiều hóa chất để giữ cho thịt tươi lâu, có màu đẹp như ure, hàn the, muối diêm, foomon … Những hóa chất bảo quản này gây nguy hiểm trước mắt và lâu dài cho con người như: gây ngộ độc, gây rối loạn tâm thần kinh, gây ung thư hoặc gây tổn thương các cơ quan trong cơ thể.

Hầu hết các loại ký sinh trùng này khi vào cơ thể người không chỉ phát triển trong đường ruột mà phát triển ở nhiều nơi khác nhau trong cơ thể, vì vậy không thể phát hiện khi xét nghiệm phân mà phải sử dụng những kỹ thuật tiên tiến hơn mới có thể chẩn đoán bệnh. Do đó, đôi khi tình trạng nhiễm đã rất lâu, đã gây ra nhiều biến chứng nguy hiểm mới phát hiện được, khi đó việc điều trị sẽ rất khó khăn.

Với biện pháp xổ giun định kỳ 6 tháng một lần chỉ có hiệu quả với các loại giun ký sinh ở người, còn loại ký sinh trùng lạc chỗ thì rất khó bị tiêu diệt. Do vậy tốt nhất là chúng ta nên phòng bệnh hơn chữa bệnh. Khi có những dấu hiệu bất thường nghi ngờ cần đi khám sớm để được điều trị sớm tránh những biến chứng nguy hiểm và hạn chế những hậu quả tai hại do phát hiện chậm mà việc điều trị sẽ khó khăn hơn.

Ăn uống như thế nào để sống vui, sống khỏe và sống tốt, chúng ta cần hạn chế và thận trọng khi sử dụng những thực phẩm tươi sống như: lẩu sống, bò tái, tiết canh, cá nướng, thịt nướng chưa chín kỹ; nên ăn thực phẩm đã nấu chín để đảm bảo vệ sinh an toàn thực phẩm. Nếu cần phải ăn những món tái sống thì phải ngâm thức ăn vào giấm đậm đặc từ 5 tiếng trở lên. Cố gắng thực hiện theo 10 lời khuyên vàng để đảm bảo vệ sinh an toàn thực phẩm.

(Sưu Tầm)