“Mía đá sạch” - những biển quảng cáo xuất hiện nhan nhản tại nhiều quán cóc vỉa hè trong mùa hè. Nhưng mức độ sạch bẩn của loại nước giải khát này khó lòng mà đo được. Tại cuộc hội thảo mới đây, GS.TS Nguyễn Lân Dũng cho biết: “Nước mía tại Việt Nam có pha loãng 1.000 lần cũng không thể đếm hết số lượng vi khuẩn. Người Việt Nam “quen” nên uống không sao, nhưng 3 cậu sinh viên người nước ngoài của tôi uống đều đau bụng và phải nhập viện”!.

GS.TS Nguyễn Lân Dũng cũng chỉ ra các quy trình chế biến rất mất vệ sinh như: máy ép nước không được cọ rửa sau mỗi lần sử dụng, ruồi bâu, cốc chén rửa qua loa và cả đá dùng cho nước mía cũng phần nhiều từ nước lã. Thêm vào đó, người bán hàng không rửa tay, vừa cầm tiền, vừa cầm các vật dụng khác và ép nước mía đưa cho khách.

Đã từ lâu, đồ uống tại các quán cóc ven đường đã trở thành hàng bình dân dành cho giới trẻ do tính đa dạng và tiện dụng của nó. Các quán giải khát vỉa hè nằm sát đường giao thông, nơi có các phương tiện qua lại thường xuyên. Theo các chuyên gia trong lĩnh vực này, bụi đường không chỉ gây bệnh hô hấp, mà còn có rất nhiều nha bào vi khuẩn và trứng giun. Nếu bụi bắt nguồn từ cống rãnh khô bốc lên thì trứng giun sẽ càng nhiều. Trong khi đó, hầu hết các loại nguyên liệu để chế biến đồ uống vỉa hè đều không được che đậy. Ví dụ như với mía, sau khi cạo vỏ, mía được xếp vào thùng và để “tơ hơ”. Bụi đường ngấm vào rất mất vệ sinh.

Bên cạnh đó, quán nước vỉa hè cũng thường sử dụng đá cây thay cho đã viên tinh khiết. Quy trình làm đá phần lớn không đảm bảo yêu cầu. Nước (hầu hết là nước giếng khoan) được phun qua giàn mưa trong không trung để khử sắt rồi đi xuống bể (có trường hợp không được xử lý qua bể lọc). Lượng canxi và magie trong nước cao hơn mức cho phép (nước cứng), khi làm đá, các chất hóa học dư thừa này còn nguyên. Uống quá nhiều nước cứng gây ra vấn đề cặn thận, sỏi thận.

Nguy cơ nhiễm bệnh từ nước uống vỉa hè là rất lớn. Nhưng vì khả năng tiến triển thành bệnh nhiều khi lại không diễn ra ngay lập tức nên người dân có tâm lý chủ quan.

Báo cáo từ Tổng cục Thống kê cho thấy, 6 tháng đầu năm 2013, cả nước xảy ra 64 vụ ngộ độc thực phẩm với 1.485 bệnh nhân, trong đó có 15 người đã tử vong. Riêng trong tháng 6, trên địa bàn cả nước đã xảy ra 21 vụ ngộ độc thực phẩm nghiêm trọng, làm 375 người ngộ độc, trong đó có 329 người phải nhập viện. Cũng theo thống kê của Chương trình Phòng chống ung thư quốc gia, 35%- 40% bệnh ung thư có nguyên nhân do dùng thực phẩm không an toàn.

Thực tế cho thấy, đã có nhiều ca bệnh do ngộ độc thức ăn đường phố, không được cấp cứu kịp thời đã dẫn đến tử vong. Bên cạnh đó, thực phẩm, rau xanh tẩm ướp hóa chất, phun thuốc kích thích không rõ nguồn gốc đang là mối lo ngại lớn của người tiêu dùng. Đây chính là mầm mống của căn bệnh ung thư nếu người dân sử dụng lâu dài. “Người lớn nên hạn chế sử dụng các loại thực phẩm đường phố, nhất là ăn uống tại các hàng quán vỉa hè. Trẻ em cần được sử dụng nước lọc tinh khiết khi ở nhà cũng như tới trường học vì nguy cơ ngộ độc thực phẩm luôn hiện hữu”- một chuyên gia về an toàn vệ sinh thực phẩm khuyến cáo.